Jonge kinderen leren niet allemaal even snel praten. Grote verschillen tussen kinderen zijn heel normaal. Het is dan ook best lastig om TOS te herkennen. Zelfs voor professionals. Toch zijn er wel signalen die op TOS kunnen wijzen. Maak je je zorgen over de taalontwikkeling Hoe kinderen taal leren en begrijpen van je kind? Misschien herken je één of meer van deze signalen.
Wanneer kan je denken aan TOS?
0-2 jaar
- Brabbelt (baba, dada) niet of nauwelijks
- Reageert niet of weinig op gesproken taal
2-3 jaar
- Reageert niet of weinig op gesproken taal
- Heeft weinig interesse in communicatie
- Zegt met 2 jaar nog heel weinig woorden
- Maakt met 3 jaar nog geen zinnen van 2 woorden, bijvoorbeeld ‘koek eten’
3-4 jaar
- Begrijpt eenvoudige opdrachten niet, bijvoorbeeld ‘doe je jas aan’
- Maakt nog geen zinnen van meer dan twee woorden
- Spreekt slecht verstaanbaarDat andere mensen je kunnen verstaan., zelfs voor ouders
4-5 jaar
- Begrijpt eenvoudige opdrachten niet, bijvoorbeeld ‘doe je jas aan’
- Maakt nog geen zinnen van meer dan drie woorden
- Spreekt moeilijk verstaanbaar voor vreemden en is voor ouders ook niet altijd te verstaan
- Praat weinig, begint meestal niet uit zichzelf met praten
- Communiceren gaat niet makkelijk (er zijn bijvoorbeeld veel misverstanden)
vanaf 5-6 jaar
- Kent weinig woorden
- Begrijpt samengestelde opdrachten niet, bijvoorbeeld ‘pak je jas EN stop hem in je tas’
- Spreekt verstaanbaar voor ouders maar nog niet voor andere mensen in de omgeving.
- Praat weinig, begint meestal niet uit zichzelf met praten
- Stelt geen vragen of weinig vragen
- Maakt korte zinnen met fouten, bijvoorbeeld ‘hem zijn ook verdrietig’
- Gebruikt nog geen samengestelde zinnen, bijvoorbeeld ‘ik moet naar huis omdat mijn moeder ziek is’
- Kan niet goed een verhaal vertellen (de volgorde is bijvoorbeeld niet logisch)
- Geeft antwoorden die je niet altijd verwacht
- Communiceren gaat niet makkelijk (er zijn bijvoorbeeld veel misverstanden)
- Heeft moeite om de juiste woorden te vinden
- Heeft moeite om de aandacht erbij te houden (bijvoorbeeld bij instructieEen opdracht of les. in de klas)
De posters ‘Jos heeft een TOS’ laten signalen van TOS zien, bij verschillende leeftijden en in verschillende talen.
Wat kan je doen bij zorgen over de taalontwikkeling?
Soms halen kinderen een achterstand in taal zelf in. Maar vaak hebben ze hulp nodig. Maak je je zorgen? Vul dan deze vragenlijst in (tot 7 jaar). Invullen kost nog geen 5 minuten. Na invullen verschijnt de uitslag: er zijn geen bijzonderheden of neem contact op met het consultatie-bureau of een logopedist.
Het consultatie-bureau let bij ieder kind op signalen van taalproblemen. Loopt de taalontwikkeling achter bij een kind van 2 of 3 jaar? Dan adviseren zij bijvoorbeeld:
- logopedie
- (extra) dagdelen op een peuterspeelzaal of een VVE-locatieKinderen met een risico op een onderwijs-achterstand (vanaf 2,5 jaar) kunnen naar een peuterspeelzaal met VVE gaan. Dan gaat het beter op de basisschool. VVE is een afkorting van Voor- en Vroegschoolse Educatie.
- een huisbezoek door de jeugd-verpleegkundige
Is de achterstand in taal ernstig of na een half jaar niet verdwenen? Dan verwijst het consultatie-bureau of de logopedistEen logopedist helpt bij spraak of taalproblemen. een kind naar een Audiologisch CentrumHet audiologisch centrum is voor mensen die moeite hebben met horen en/of spreken. Professionals doen daar onderzoek en geven advies.. Het AC onderzoekt het gehoorHoe goed je kunt horen., het leervermogenHoe goed of snel je nieuwe dingen kunt leren. Dat noemen we ook wel intelligentie. en de spraak- en taalontwikkeling. Wijst het consultatiebureau niet door maar heb je wel zorgen? Bespreek je zorgen dan met de huisarts of neem contact op met een logopedist in de buurt.
Wil je meer weten over de zorg en hulp bij TOS? En hoe je die zorg en hulp kunt aanvragen?
Of welke ondersteuning op school mogelijk is?
Kijk dan bij onze pagina’s: