OudersSchoolOnderwijs en ondersteuning
Kinderen die Tos onderwijs krijgen

Wil je weten wat het verschil is tussen regulier onderwijs en speciaal onderwijs? Of wil je extra ondersteuning op school aanvragen? Hieronder leggen we uit welke soorten scholen en ondersteuning er zijn. En hoe je ondersteuning kunt aanvragen. 

De meeste kinderen met TOS gaan naar het regulier onderwijs. Dat is een gewone bassischool of middelbare school. Sommige kinderen met TOS hebben extra ondersteuning op school nodig. Soms kan dat op de reguliere school zelf. Kan de school de extra ondersteuning niet geven? Dan zijn er de volgende mogelijkheden:

  • Je kind gaat naar een andere reguliere school die meer ondersteuning kan bieden.
  • Je kind gaat naar het Speciaal Basis Onderwijs (SBO).
  • School vraagt extra ondersteuning aan bij het speciaal onderwijs voor leerlingen met TOS. Er zijn dan drie mogelijkheden.
    • Er komt iemand van het speciaal onderwijs op school kijken. Deze persoon geeft kortdurend advies. Dit heet Consultatie & Advies.
    • Je kind krijgt ambulante begeleiding op school via een ondersteunings-arrangement.
    • Je kind gaat naar een school voor Speciaal Onderwijs (SO) voor leerlingen met TOS.

Kinderen kunnen ook direct starten in het speciaal onderwijs als ze vier worden. Hieronder staat hoe dat gaat. Wil je weten welke instellingen speciaal onderwijs bieden? Kijk dan bij Scholen voor speciaal onderwijs.

Heeft je kind ook andere zorg en hulp nodig? Kijk dan bij Hoe vraag ik zorg en hulp aan.

Regulier onderwijs

Is je kind aangemeld bij een reguliere school? Of zit je kind al op school? En heeft je kind meer ondersteuning nodig? Dan heeft de reguliere school een zorgplicht. Zij moeten ondersteuning bieden of een passende plek voor je kind regelen. Dit staat in de wet op passend onderwijs.

Als er zorgen zijn bij de ouders of leerkrachten kunnen scholen extra ondersteuning geven. Elke school heeft een SOP (School-Ondersteunings-Profiel). Daarin staat welke ondersteuning ze kunnen geven. Het SOP staat op de website van de school. De school maakt samen met ouders een Ontwikkelings-Perspectief -Plan (OPP). Daarin staan de onderwijs-doelen voor je kind. En welke extra ondersteuning je kind krijgt. De extra ondersteuning komt van het samenwerkings-verbandEen samenwerking van reguliere scholen en scholen voor speciaal onderwijs in een regio. Ze maken bijvoorbeeld afspraken over welke begeleiding de reguliere scholen bieden. (SWV) van de school. 

 

Speciaal Basis Onderwijs (SBO)

Het speciaal basisonderwijs is voor leerlingen met lichte problemen. Bijvoorbeeld gedragsproblemen of leerproblemen. Op het SBO is meer kennis over deze problemen dan op een gewone school. De klassen zijn kleiner dan in het gewone basisonderwijs. Gaat het goed op het SBO? Dan bekijkt school of je kind weer naar de gewone basisschool kan.

Goed om te weten 

  • Je hebt een toelaatbaarheids-verklaring nodig van het samenwerkings-verband. 
  • Je kind hoeft geen diagnoseKlachten of kenmerken die bij elkaar horen en een naam krijgen (bijv. TOS of ADHD). TOS te hebben.
  • Je kan bezwaar maken tegen een beslissing van het SWV. 
  • Ook een SBO-school kan ondersteuning vanuit het speciaal onderwijs voor kinderen met TOS aanvragen.

Ondersteunings-arrangement (ambulante begeleiding)

Je kind kan een ondersteunings-arrangement krijgen op elke basisschool en elke middelbare school. Of op het MBOMiddelbaar Beroeps Onderwijs. Een ambulant begeleider komt dan op school. Deze ondersteuning komt uit het speciaal onderwijs. De ambulant begeleider heeft veel kennis over TOS. Ambulant begeleiders geven vooral advies en hulp aan de leerkracht van je kind. Maar ze helpen ook je kind met TOS.

Wil je meer weten over goede ondersteuning aan leerlingen met TOS? Kijk dan naar deze checklist. 

 

Speciaal Onderwijs (SO)

Een klein deel van de kinderen met TOS gaat naar het speciaal onderwijs of speciaal voortgezet onderwijs voor leerlingen met TOS. Vroeger heette dit cluster 2 onderwijs. Op deze scholen is veel kennis over TOS. Er werken leerkrachten en logopedisten. Je kind gaat dus onder schooltijd naar logopedie. Soms werken er ook fysiotherapeuten of ergotherapeuten. Zij helpen kinderen met bewegen (zoals schrijven). De klassen zijn kleiner dan in het regulier onderwijs. Gaat het goed op het speciaal onderwijs? Dan bekijkt school of je kind weer terug kan naar een gewone school. 

Er is ook speciaal onderwijs voor kinderen met andere soorten problemen. Bijvoorbeeld voor kinderen met een lichamelijke handicap of langdurige ziekte (cluster 3). Of voor kinderen met gedragsproblemen of psychische stoornissen (cluster 4). Deze scholen vallen onder het SWV. Het SWV bekijkt bij deze problemen wat de beste plek is voor een kind.

Regels voor extra ondersteuning of plaatsing in het speciaal onderwijs voor TOS

Wanneer krijgt je kind met TOS een ondersteunings-arrangement of speciaal onderwijs? De regels daarvoor staan in de richtlijn toelaatbaarheid. In het kort zijn de regels: 

  • Je kind heeft een diagnose TOS of een diagnose vermoeden van TOS. 
  • De spraak-taalproblemen zijn ernstig. De scores op taaltesten zijn dus laag.
  • Er is al hulp geweest voor de spraak-taalproblemen. Bijvoorbeeld logopedie of thuisbegeleiding.
  • Je kind heeft door de spraak-taalproblemen een hulpvraag bij het leren (onderwijs-behoefteWat je kind nodig heeft om goed te kunnen leren op school.). Daarvoor is kennis uit het speciaal onderwijs nodig. 
  • De school heeft een hulpvraag bij de ondersteuning (ondersteunings-behoefteWat de school nodig heeft om je kind goed te kunnen ondersteunen.). Daarvoor is kennis uit het speciaal onderwijs nodig.

Hoe kan ik ondersteuning of speciaal onderwijs voor TOS aanvragen?

Heeft je kind een diagnose (vermoeden van) TOS? En zijn er zorgen over de schoolse ontwikkeling? Dan kun je extra ondersteuning uit het speciaal onderwijs voor TOS aanvragen. Dat moet bij het aanmeldpunt van een organisatie voor speciaal onderwijs. Daar kijken ze wat de beste plek is voor je kind. En wat je kind nodig heeft om te leren.

  • Zit je kind al op school of is het aangemeld? Maak dan een afspraak met de leerkracht en/of de intern begeleider van de school. Zij maken samen met jou een Ontwikkelings-Perspectief-Plan (OPP). School neemt daarna contact op met het aanmeldpunt in de buurt. Kijk voor een overzicht van aanmeldpunten bij Scholen voor speciaal onderwijs.
  • Zit je kind in de vroegbehandeling? Dan helpen de behandelaars vaak bij de aanvraag. 

Hoe gaat het verder met de aanvraag?

  • De traject-begeleiderEen contactpersoon van een organisatie voor speciaal onderwijs. Helpt met de aanvraag van ondersteuning of speciaal onderwijs. van het aanmeldpunt verzamelt alle verslagen voor in het dossier In het dossier staat informatie over je kind. Bijvoorbeeld de school-resultaten, scores op testen of een verslag van een observatie. Je mag een dossier altijd bekijken.. Soms moet er eerst meer onderzoek komen. Bijvoorbeeld als de diagnose TOS nog niet duidelijk is. Of als het dossier niet compleet is.
  • De traject-begeleider kijkt (samen met ouders en school) wat de onderwijs-behoefte van het kind is. En wat de ondersteunings-behoefte van school is. Soms komt de traject-begeleider naar school om mee te kijken in de klas (dat noemen we een observatie). 
  • De traject-begeleider bespreekt het dossier met het team van het aanmeldpunt. In het team werken mensen met verschillende beroepen. 
  • Het aanmeldpunt geeft advies aan de Commissie van Onderzoek. In het advies staat welke school of ondersteuning nodig lijkt. 
  • De Commissie van Onderzoek bekijkt het dossier en beslist of het kind recht heeft op extra ondersteuning (ondersteunings-arrangement) of speciaal onderwijs. 

 

Goed om te weten 

  • De Commissie van Onderzoek beslist of je kind een arrangement krijgt of naar het speciaal onderwijs mag gaan. 
  • Je kind heeft een diagnose (vermoeden van) TOS nodig. 
  • Een arrangement of plaatsing in speciaal onderwijs is niet voor altijd geldig. 
  • Ondersteuning is mogelijk tot en met het MBO.
  • Je kan bezwaar maken tegen de beslissing van het aanmeldpunt of de Commissie van Onderzoek. 
  • De regels voor zorg en de regels voor onderwijs verschillen.
    Bijvoorbeeld: soms krijgt een kind
    wel naschoolse behandeling voor TOS (ZG-zorg). Maar heeft dat kind op school geen recht op extra ondersteuning vanuit het speciaal onderwijs. 

Bijna naar school?

Gaat je kind met TOS (bijna) naar school? En wil je meer weten over wat je kunt doen om je kind te begeleiden? Kijk dan ook eens bij De Schoolreis.

Toetsen en examens

Je kind met TOS heeft ook recht op aanpassingen bij toetsen en examens. Er is een protocol ‘Hulpmiddelen kandidaten met een beperking’ van het College voor Toetsen en Examens (CVTE). Dit is niet overal goed bekend. Je kan deze informatie delen met de school van je kind. Er is een Protocol voor het Voortgezet onderwijs en een Protocol voor het MBO.

 

TOSportret Martin over Jelte:

TOSportret Timo: